21 oktober 2016
Het lijkt alsof we elk jaar weer opnieuw als krantenkop lezen: ‘Warmste jaar ooit!’. En door de aanhoudende temperatuurstijging, krijgen we te maken met behoorlijke gekke effecten op ons klimaatsysteem. Van hitterecords tot regenrecords, in 2015 werd weer eens duidelijk dat dit soort extreme weer steeds vaker de norm wordt. Hier zijn de vijf opvallendste en bizarre gebeurtenissen van 2015.
1. 2015 was – alweer – het warmste jaar ooit
Sinds 2000 hebben we vijftien van de zestien warmste jaren sinds 1880 (toen begonnen we dit bij te houden) gehad. Het was dus helaas niet verrassend dat 2015 opnieuw deze titel kreeg. Waar wetenschappers wel van schrokken was, was dat het zoveel warmer was. Vergeleken met de gemiddelde temperatuur in de 20e eeuw, was de temperatuur vorig jaar 20% hoger dan welke eerdere verhoging dan ook. Het engste hieraan is dat deze trend doorzet en dat 2016 opnieuw een warmterecord zal krijgen. Hierdoor worden de temperatuurstijgingen steeds extremer en extremer.
2. Sneeuwval in Californië neemt af met 94%
We weten vast allemaal dat Californië met een droogterecord kampt. Hoewel dat niet alleen aan klimaatverandering te wijten is, draagt het er wel aan bij. Voor het overgrote deel van Californië zorgen de bergen voor het watertoevoer. De sneeuw in de winter smelt tot water in de rivieren in de lente en zomer, wat uiteindelijk uit de kranen in de huizen komt. Sinds enkele jaren zien we dat klimaatverandering de temperatuur laat stijgen, waardoor het smelten sneller gaat en ook al op hogere hoogte plaatsvindt. Dat is knoeien met de hoeveelheid sneeuw in de bergen. En de hoeveelheid sneeuw was vorig jaar door een warme winter record nog maar 6% van wat het normaal is. Dat is zoiets als proberen je bad te vullen, terwijl je afgesloten bent van het water, waardoor de droogte alleen maar erger wordt.
3. Zeldzame overstromingen komen jaarlijks terug
Terwijl Californië worstelde met een watergebrek, hadden staten zoals Oklahoma, Texas, Arkansas en Nebraska te maken met een regenval-record. En South Carolina heeft de 6e duizendjaar-zondvloed van het land gehad binnen vijf jaar. Je weet wel, van die overstromingen die statistisch gezien zo zeldzaam zijn, dat ze maar eens in de duizend jaar voorkomen. Sinds 2010 zijn er in de VS al 6 van deze overstromingen geweest. En terwijl wetenschappers zeggen dat deze extreme weersomstandigheden door de natuur veroorzaak worden, zorgt klimaatverandering er wel voor dat dit vaker gebeurd. Wetenschappers noemen dit nu ‘weers-whiplash’, een klimaat met meer extreme uitersten, zoals een regio dat van extreme droogte naar hevige regenbuien gaat en weer terug.
4. Temperaturen bereiken – letterlijk – onmeetbare hoogten
Extreme weersomstandigheden betekenen extreme hitte. Afgelopen juli was het in een stad in Iran was zo warm (46,1 graden Celsius) en zo vochtig (dauwpunt van 90), dat de warmte-index letterlijk de warmte niet aan kon. De warmte-index gaat maar tot maximaal 57 graden, en het kan best zijn dat de gevoelstemperatuur die dag 76 graden was. Dat is natuurlijk veel te warm! Hierdoor kwamen meer dan 60 mensen om het leven en 580 mensen belandden in het ziekenhuis.
5. De grootste verzameling staatshoofden komen bij elkaar voor een klimaat deal Deal
In 2015 gebeurde er nog iets historisch: regeringsleiders (de grootste groep ooit) kwamen in Parijs bij elkaar om een wereldwijde deal te sluiten om koolstofvervuiling tegen te gaan. De VN-klimaatconferentie (COP21) was een belangrijke stap vooruit. 196 landen stemden in met een overeenstemming om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 1,5 graden Celsius. Daarvoor hebben ze ook een fonds opgericht om de meest kwetsbare ontwikkelingslanden te helpen om de nodige aanpassingen te kunnen maken. En nu er zo veel wereldleiders mee doen, komt de boodschap ook over bij bedrijven en werken ook zij aan oplossingen.
Extreme weersomstandigheden lijken onvermijdelijk als we koolstofvervuiling niet wereldwijd tegengaan. Afspraken, zoals de COP21, en de passie van klimaat-activisten over de hele wereld maken duidelijk dat we wel voortgang maken en dat we juist door moeten gaan. Laten we druk blijven uitoefenen om in 2050 100% schone energie te gebruiken.
