Waarom wij belang hechten aan COP26 - en waarom jij dat ook zou moeten doen

Als je het zojuist verschenen klimaatrapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de VN hebt gezien, weet je al dat onze planeet in de problemen zit. En als je dat niet wist, is hier de korte versie: Mensen - met name 's werelds grootste uitstoters en rijkste landen - zijn verantwoordelijk voor de vervuiling die het klimaatsysteem zo snel verandert dat de aarde het niet kan bijbenen. Klimaatverandering is echt, en het is al hier. En het doodt mensen en vernietigt het milieu op dit moment.

Als we op deze aarde willen blijven leven - en ervan willen genieten - moeten we er met beide voeten in springen, en wel nu. Maar we kunnen het niet alleen doen. We moeten onze leiders volledig aan boord hebben om impactvolle veranderingen te maken.

Dus hoe doen we dat? Het is niet gemakkelijk. Maar het is haalbaar - en het hangt gedeeltelijk af van een belangrijke vergadering van wereldleiders die binnenkort zal plaatsvinden, de COP26.

Waarom is COP26 belangrijk?

Het is gemakkelijk om te verdwalen in alle acroniemen (IPCC! GHG! CO2!), maar COP26 is een afkorting voor "Conferentie van de Partijen", en verwijst naar de 197 landen en gebieden die het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering hebben ondertekend. De Verenigde Naties roepen elk jaar een vergadering van de partijen bij het UNFCCC bijeen, de COP genaamd, om een wereldwijd antwoord op de klimaatcrisis te organiseren. Op dit moment zijn alle ogen gericht op COP26, de 26e VN-conferentie van de partijen bij het Klimaatverdrag, die van 31 oktober tot 12 november in Glasgow wordt gehouden. Dat is belangrijk, want COP26 draait om actie - niet om praten of plannen maken - om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs en het Raamverdrag van de VN inzake klimaatverandering te bereiken. Het is onze laatste beste kans om catastrofale gevolgen van een opwarmende wereld te voorkomen. 

Wat is het Akkoord van Parijs?

Het Akkoord van Parijs is een internationaal verdrag dat een kader heeft gecreëerd waarmee landen collectieve actie ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Het kwam tot stand in 2015, toen 197 landen beloofden om als een mondiaal team samen te werken om klimaatverandering tegen te gaan. Het is belangrijk omdat het een duidelijk doel stelt om de gemiddelde wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot ruim onder de 2 graden Celsius (en bij voorkeur 1,5°C) ten opzichte van het pre-industriële niveau. Om dit te bereiken moeten alle landen als een mondiaal team samenwerken om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen.

En, we weten het - je hebt dit allemaal al eerder gehoord. Maar het is de moeite waard om op te merken dat dit haalbaar is, maar alleen als ALLE betrokken landen hun deel doen. (Daarom was het zo'n groot probleem toen toenmalig president Trump de VS in 2017 uit het Akkoord van Parijs trok - en waarom president Biden het een van zijn eerste prioriteiten maakte om in februari weer tot het Akkoord van Parijs toe te treden). 

Voor ons allemaal staat er veel op het spel. Maar ze zijn nog hoger voor mensen die in armoede leven, vrouwen, kinderen en inheemse volken, omdat de klimaatverandering onevenredig hard aankomt bij degenen die het zich het minst kunnen veroorloven - ook al wordt die grotendeels veroorzaakt door de westerse levensstijl in de rijkste landen. Daarom wordt in het Akkoord van Parijs specifiek ingegaan op deze kwestie van "klimaatrechtvaardigheid" - omdat de mensen die het minst verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van de klimaatverandering, het meest te lijden zullen hebben. 

Waarom is klimaatrechtvaardigheid belangrijk?

Klimaatrechtvaardigheid komt neer op het volgende: als je geld en middelen hebt, kun je je beter aanpassen aan veranderende weerpatronen, extreme temperaturen, droogte, overstromingen en nieuwe migratiepatronen die door de klimaatverandering worden veroorzaakt. Mensen met minder middelen kunnen dat niet. De sociale kosten van de klimaatverandering komen voor het overgrote deel voor rekening van mensen die het zich niet kunnen veroorloven - en maar al te vaak betalen zij met hun middelen van bestaan, of met hun leven. 

De mensen die worden getroffen door bosbranden, overstromingen, droogte en vervuiling zijn over het algemeen niet degenen die verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van de klimaatverandering. Maar zij zijn wel degenen die gestraft worden. Velen kunnen het zich niet veroorloven te verhuizen, of kunnen nergens heen. Dat betekent dat deze klimaatvluchtelingen, zelfs als ze het geluk hebben om te ontsnappen met hun leven, hun middelen van bestaan en hun huizen kunnen verliezen. En dat kunnen ze zich niet veroorloven.

Klimaatrechtvaardigheid gaat over rechtvaardigheid voor mensen - en de laatste keer dat we hebben gekeken, waren het 100% mensen die deze blog lazen. Om een rechtvaardige overgang te maken naar een schone-energie-economie die onze meest kwetsbare burgers niet treft, moeten de grootste vervuilers en rijkste landen hun toezeggingen ambitieuzer maken en specifieke, uitvoerbare doelen stellen om hun emissies snel te verminderen en de overgang van minder ontwikkelde landen naar schone energie te helpen financieren. En dat is waar COP26 om de hoek komt kijken.

Wat moeten we in het oog houden op COP26?

Alle uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, hangen samen met de beperking van de klimaatverandering tot ongeveer 1,5° Celsius. Maar om dat te doen, moeten we een aantal ambitieuze emissiereductiedoelstellingen vaststellen - en bereiken. Elk land wordt gevraagd zijn emissiereductiedoelstellingen tijdens de COP26 in oktober bij te werken om ervoor te zorgen dat deze consistent zijn met het streven de temperatuurstijging onder 1,5°C te houden. Deze doelstellingen zullen variëren naargelang van de uitdagingen en actieplannen van dat land en in overeenstemming met het beginsel van gemeenschappelijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheid en de respectieve capaciteiten, maar elk land zal zich richten op specifieke manieren om de vervuiling terug te dringen, fossiele brandstoffen in de grond te houden, te investeren in hernieuwbare energiebronnen, ontbossing een halt toe te roepen, en over te schakelen op elektrische voertuigen en nieuwe real-zero-doelstellingen.

Bovendien wordt in een nieuw rapport dat voorafgaand aan de conferentie wordt gepubliceerd, een vijfpuntenplan uiteengezet dat bedoeld is om de vertegenwoordigers op koers te houden en tot onmiddellijke actie aan te zetten op de volgende gebieden: vermindering van de uitstoot; financiële bijstand aan ontwikkelingslanden; landen met minder middelen helpen zich aan te passen; compensatie van de gevolgen van klimaatverandering; en vaststelling van een tijdschema van vijf jaar om deze doelstellingen te verwezenlijken.

Klimaatverandering is niet iets abstracts. Het is al hier. Om te overleven, zullen we ons moeten aanpassen, en we zullen landen met minder middelen moeten helpen veerkrachtiger te worden. Het verzachten van de gevolgen van klimaatverandering zal aanzienlijke investeringen vergen, zowel in geld als in mensen. Daarom roepen we wereldleiders op om de inspanningen van COP26 zowel financieel als via schonere energie-initiatieven te ondersteunen, en roepen we wereldleiders op om actie te ondernemen - NU - om van het klimaat en de overgang naar een fossiele brandstofvrije economie een topprioriteit te maken.

Niets doen is geen optie

We zijn al jaren op de hoogte van de klimaatverandering en de risico's ervan. Het meest recente wetenschappelijke rapport van de VN bevestigt alleen maar wat we al die tijd al wisten: De mens draagt in grote mate bij tot de klimaatverandering, en door zijn toedoen is de planeet sinds de 19e eeuw 1,1°C warmer geworden. Hittegolven, overstromingen en bosbranden maken overal ter wereld slachtoffers, en we moeten NU in actie komen als we er iets aan willen doen. Wij houden van onze aarde - en we zijn er vrij zeker van dat jij dat ook doet. Daarom roepen we iedereen op om nu actie te ondernemen door onze wereldwijde klimaatpetitie te ondertekenen. We kunnen dit. Maar we zijn allemaal nodig om het te laten gebeuren.